Pijn non-farmacologische interventies

Bij non-farmacologische interventies is er sprake van multicomponente interventies : 

  • Eerst achterhalen wat zijn doelen van cliënt zelf zijn (kwaliteit van leven, voorkomen fysieke achteruitgang, verbetering ADL etc.) 
  • Ondersteuning zelfmanagement in de vorm van ontspanningsactiviteiten die bij iemand passen, zoals yoga, ontspanningstechnieken en dagbesteding. 
  • Psycho-educatie : voorlichting over mogelijkheden van pijn voorkomen, eigen beheer van pijnmedicatie, symptoom monitoring, motiverende gespreksvoering, stress voorkomen. 

Bij non-farmacologische interventies kan het zinvol zijn om te zoeken naar afleiding, bijvoorbeeld door het luisteren naar muziek of televisie kijken kan zinvol zijn.

Indien mogelijk is het verhogen van de activiteit bij ouderen bijvoorbeeld door middel van een bewegingsprogramma een belangrijke eerste keuze voor de behandeling. Hierbij kan men denken aan krachttraining, uithoudingsvermogen, flexibiliteit, en balansoefeningen

Er bestaan verschillende non-farmacologische interventies voor de behandeling van pijn en de gevolgen daarvan voor het dagelijks functioneren. Hiervoor zijn veel verschillende vormen. Lastig is dat er nog maar weinig onderzoek naar is gedaan. Het kan zijn dat bepaalde vormen helpen, maar dat het effect nog niet wetenschappelijk is bewezen. Hieronder beschrijven we alleen de vormen waarvan goed onderzoek het effect heeft bewezen zoals:

a) oefentherapie bij chronische pijn in rug, nek en schouder en bij artrose of reumatoïde artritis, 

b) gesprekken met een psycholoog, (cognitieve) gedragstherapie of mindfulness/meditatie bij chronische pijn, 

c) TENS of laaggedoseerde lasertherapie bij pijn in de knie, 

d) zorgen dat de patiënt zich comfortabel voelt zoals door massage of ontspanningsoefeningen, 

e) alternatieve geneeswijzen zoals acupunctuur bij chronische lage rugpijn. 

Het is belangrijk te realiseren dat er in onderzoek vaak geen ouderen op hoge leeftijd deelgenomen hebben.

De interventies zijn gericht op het verbeteren van participatie van ouderen in de maatschappij. Bij deze groep is het belangrijk inzicht te hebben in welke activiteiten niet meer naar wens uitgevoerd kunnen worden en welke invloed dat heeft op hun participatie. Het kan gaan om interventies van een (geriatrie-)fysiotherapeut (zoals oefeningen, looptraining, houdingsadviezen), ergotherapeut (zoals trainen van aangepast handelen/houdingsadviezen) of psycholoog (zoals progressieve ontspanning, biofeedback).

 

Bron:

Verenso (2016) Multidisciplinaire richtlijn pijn bij kwetsbare ouderen. https://www.verenso.nl/_asset/_public/Richtlijnen_kwaliteit/richtlijnen/database/VER-003-32-Richtlijn-Pijn-deel2-v5LR.pdf  Hoofdstuk 4 

Bleijenberg N. (2019) in: Bakker T., Habes V., Quist, G., Van der Sande, J., Van de Vrie, W. (2019) Klinisch redeneren bij ouderen. Functiebehoud in levensloopperspectief. Bohn Stafleu van Loghum